Яңалыклар

Артист сәхнәсез яши аламы?

 
Казанда Сабир Өметбаев исемендәге Минзәлә татар дәүләт драма театры  гастрольләре башланды. К.Тинчурин театрында минзәләләр төрек драматургы Түнҗәр Җүҗәноглуның “Ташкын” әсәрен тәкъдим итте.

Спектакль драматургның тамашачыга мөрәҗәгате белән башлана. Төркиянең Антония якларында ул гайре табигый хәлгә юлыга. Кыш айларында, ягъни тугыз ай дәвамында, авыл халкы тыенкы тормыш алып барырга мәҗбүр. Кычкырып сөйләшсәң, кечкенә генә саксыз хәрәкәт ясасаң да тау башларындагы кар катламы кузгалып, авылны кар өермәсе каплап, себереп китәргә мөмкин.

Шуңа күрә биредә мөмкин кадәр хисләрне тыеп яшиләр. Мылтык атып туй ясау, уен көлке фәкать 3 ай дәвамында гына рөхсәт ителә.

Әнә шул катлаулы картинаны режиссер Дамир Сәмирханов сәхнәдә гәүдәләндерә, җанландыра алган. “Ташкын” драмасы бер пәрдәдән генә тора. Беренче күренеш сузынкырак тоелса да, нәкъ шушы басынкы яшәү рәвешен ачып бирү өчен моннан да отышлы чара табып булмас иде.

Сәхнәдә вакыйгалар кискенләшә, хәвефле чор тәмамланырга берничә көн кала яшь киленнең тулгагы башлана. Бу уңайдан җыелган Өлкәннәр шурасы көмәнле хатынны табутка салып, тереләй җир астына күмәргә дигән боерык чыгара. Ләкин яшь хатынның ире бу карарга катгый каршы төшә. Килен бәби таба. Яңа туган сабыйның тавышы таудан-тауга бәрелеп, бөтен жиһанга тарала…

Спектакльдә Кендек әбисе ролен башкарган Эльмира Гәрәева әлеге театрда 18 ел эшли икән инде. Аның образы автор трактовкасында кырыс-кансыз бала һәм ананың җанын кыючы итебрәк бирелсә дә,тамашачы Эльмира башкаруында “җылытылган”, тере кендек әбисен күрде. Әйе, ул кырыс, ләкин ул шундый булырга мәҗбүр! Авылның законы шулай куша. Мәгәр, Өлкәннәр шурасының кырыс карарын ишеткәндә, хәтта ул да ана йөрәген, хатын-кыз асылын яшерә алмый. Бу актерның табышы дип бәяләнергә хаклы.

 

Соңгы елларда труппа мөдире булып эшләгән Эльмира ханымны кабат сәхнәдә күренә башлавы минзәләлеләр өчен генә түгел, башка театр сөючеләр өчен дә куанычлы хәл. Чибәр, сәхнә өчен яратылган диләр аның кебек артистлар хакында. Ә Эльмира үзе исә, театр артисты һәр яктан да универсаль булырга тиеш, дип саный. Режиссер һөнәрен дә башкарырга туры килгәли икән әле аңарга.

Яңа елга балалар өчен тамаша әзерләгән. “Маша белән Аю”га үзе инсценировка ясап, үзе үк сәхнәгә куйган. Минзәлә районы Сабан туйларын алып бара, төрле мәдәни чаралар да аннан башка узмый. Тамашаларга сценарийлар язуны да Эльмирага ышанып тапшыралар.

“Безнең театрда шундый гадәт бар: кече залыбызга җыелабыз да,  драматурглардан килгән пьесаларны укыйбыз, һәрберсе хакында фикер алышабыз. Ун-унбишләп укылган пьеса арасыннан бер-икесе генә куярлык дигән фикергә киләбез. Соңгы вакытта классик әсәрләргә басым ясыйбыз. Мәхмүт Галләү, Гаяз Исхакый, Фатыйх Кәрим. Ренат Харисның бер әсәрен куйдык. Төрек драматургы Түнҗәр Җүҗәноглуның “Ташкын” әсәрен укыдык та, Ай, Ходаем, минем дә яшь бара бит, уйнарга кирәк дип уйга чумдым. Артистның бит “репертуар сәхифәсе” дигән нәрсәсе дә бар әле. Анда да байтак бушлык булды бит инде. Режиссерыбыздан үземә роль сорап алдым. Алланың рәхмәте белән ул миңа роль бирде. Яңадан сәхнәгә кайттым. Артистны үстерү, аның эчке дөньясын “тартып чыгару” өчен тәрҗемә һәм классик әсәрләр кирәк дип беләм”, - ди Эльмира Гәрәева.

Театрның баш режиссерлары Дамир Сәмирхановтан уңганлыгын да яшерми Минзәлә артистлары. Яшьләрне аңлый, артык мәҗбүр итми, интектерми. Ниндидер җаен таба белә, ашыкмый, диләр аның турында. “Ташкын” әсәре тугыз ай буе эшләнгән. Килеп киткән режиссерлар кебек акча эшләп алуны гына максат итеп куймый ул, озак-озак уйлана, комедияләр сәхнәләштергәндә дә 2-3 ай вакыт сарыф итә икән бит.

“Бу гастрольләрдә күпчелек яшьләребез катнашачак. Алар, хәер, без - урта буын артистлар өчен дә, Казан тамашачысы алдында чыгыш ясау - зур имтихан кебек. Гастроль репертуарының өч спекталендә уйнаган яшь артистыбыз бар. Шөкер, театрыбыз тулы канлы яшәеш белән эш итә, алга атлый”, - ди Минзәлә театры артисты Эльмира Гәрәева.

Мөршидә КЫЯМОВА


 
--- | 19.04.2013
  • Премьералар

  • У.Шекспир «Макбет» трагедия 12+

    Режиссер – Сергей Потапов, Саха Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе, Россия Федерациясенең “Алтын битлек” милли театраль премиясе лауреаты Рәссам – сценограф – Валерий Яшкулов, РФнең һәм Калмыкия Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе Костюмнар буенча рәссам – Чулпан Азаматова Хореография һәм пластика буенча режисссер - Нурбәк Батуллин, Россия Федерациясенең “Алтын битлек” милли театраль премиясе лауреаты Король Дунканның данын яклап күп җиңүләргә ирешкән шотланд рыцаре Макбетка өч сихерче фал ача : аңа Шотландия короле булырга язган! Ялган фалга һәм шөһрәт сөюче хатынына ышанып Макбет король Дунканны үтерә, улларын бу үлемдә гаепле итеп калдыра. Яшь варислар илдән качарга мәҗбүр була. Соңрак якын дусты, киңәшчесе Банконы да яллап үтертә һәм тәхеткә утыра. Канлы юл белән властька ия булган җинаятьченең күңеле тыныч түгел, аның күзенә бертуктаусыз үзе үтерткән дуслары күренә. Принцлар да тик ятмый, Макбетның ялганын фаш итеп тәхеткә дәгъва кыла. Макбет белән леди Макбет бер-берсеннән артык дан-шөһрәт яратып тайгак юлдан китәләр һәм кылган җинаятьләр өчен җавап тоту инде котылгысыз...

  • Ч.Айтматов "Җәмилә" мелодрама 12+

    Режиссер – Тимур Кулов Рәссам – Валерий Яшкулов, РФнең һәм Калмык республкасының атказанган сәнгать эшлеклесе Пластика буенча режиссер – Алина Мостаева Спектакль Бөек Җиңүнең 75 еллыгына багышланган. Әсәр унбиш яшьлек үсмер егет Сәет исеменнән сөйләнә. Алга таба ул талантлы рәссам буларак үсеп җитә.Вакыйгалар кыргыз авылында, Бөек Ватан сугышының өченче елы барган чорда бара. Җәмилә – Сәетнең абыйсы Садыйкның хатыны. Сылу, ягымлы, шаян Җәмилә беркемгә дә үзен рәнҗетергә бирми, кешеләргә ул һәрчак ачык йөзле. Килен булып төшкән нигезе ныклы, кайнанасы каты куллы, ләкин гадел хуҗабикә. Кешеләр җитмәү сәбәпле Җәмиләне станциягә икмәк ташырга куялар. Аның ярдәмчеләре – Сәет белән сугыштан яраланып кайткан Данияр. Бераздан Җәмиләнең күңеле Даниярга тартыла башлый. Туктаусыз яңгырларга киткән көннәрнең берсендә Данияр белән Җәмилә авылдан качалар. Җирле халык аларны төрлечә каргый. Бары тик Сәет кенә, аларның чиста мәхәббәте шаһите буларак, Җәмилә ягында була һәм ике йөрәкнең мәхәббәт тарихын башкаларга да җиткерәсе килә. Ул шәһәргә, рәссамлыкка укырга китәргә сорый.

  • Н.Анкилов «Солдат хатыны» драма 12+

    Режиссер – Дамир Сәмерханов, Д.Сираҗиев исемендәге премия лауреаты Рәссам – Сергей Рябинин Композитор – Азат Хөсәенов, ТРның атказанган сәнгать эшлеклесе Пластика буенча режиссер – Чулпан Аскарова,БРның атказанган артисты Спектакль Бөек Җиңүнең 75 еллыгына багышланган. Вакыйгалар ерак Себердәге “Яшел алан” колхозында, Бөек Ватан сугышы елларында бара. Мария Уварова һәм авылның башка хатын-кызлары ирләрен сугышка озатып, тылда хезмәт куялар. Коточкыч сынаулар – ачлык, хәерчелек, ирләренең үлем хәбәре – хәммәсен үз җилкәләрендә кичерәләр. Әсәрдә батырлык һәм хыянәт, якты киләчәккә ышаныч һәм рух төшенкелеге, чиксез мәхәббәт һәм үз-үзеңне корбан итү бер-берсенә үрелеп бара.

  • Дуслар
  • Сораштыру